†π. Νικόλαος Μανώλης - Πώς γίνεται η ευλογημένη προσευχή (Μέρος Α΄)

Το διακριτικό χάρισμα του οσίου Δανιήλ Κατουνακιώτη

Στην Στίκα της Βορείου Ηπείρου ζούσε ο Δήμος. Ήταν ένας καλός χριστιανός με απλοϊκή πίστη, χτίστης στο επάγγελμα. Μια νύχτα ονειρεύθηκε πως κάπου υπήρχε θαμμένος στην γη ένας ναός. Ξεσήκωσε λοιπόν όλους τους συμπατριώτες του, να πάρουν αξίνες και φτυάρια και ν’ αρχίσουν τις ανασκαφές. Έσκαψαν και πραγματικά έφεραν σε φως τον ναό! Γεμάτος ικανοποίηση ο Δήμος καμάρωνε για το κατόρθωμά του. Απολάμβανε με ευχαρίστηση τον θαυμασμό όλων. Και όταν ο πονηρός λογισμός του ψιθύριζε: «Ε, Δήμο, εσύ είσαι σπουδαίος άνθρωπος, εσύ είσαι ο εκλεκτός του Θεού…», τον παραδεχόταν χωρίς αντιρρήσεις.

Σαν χτίστης που ήταν, βρέθηκε αργότερα να δουλεύει στο Αγ. Όρος σε κάποια οικοδομή της Ι. Μονής Βατοπεδίου.

Στο Βατοπέδι τιμάται πολύ ο όσιος Ευδόκιμος. Για την ζωή του δεν διέσωσε τίποτε η ιστορία, τα λείψανά του όμως, που ανακαλύφθηκαν τυχαία το 1840 στο κοιμητήριο της μονής, είναι χαριτόβρυτα και θαυματουργά. Ο Δήμος έδειξε μεγάλη ευλάβεια για τον όσιο και άρχισε να πιστεύει πως και ο όσιος εξ ίσου τον περιβάλλει με ξεχωριστή εύνοια. Αφού δε η παράδοση δεν ανέφερε τίποτε για την καταγωγή του, ο Δήμος φαντάστηκε πως κι εκείνος κατάγεται από την Αλβανία.

– Ο όσιος είναι αρβανίτης, όπως εγώ, άρχισε να διακηρύσσει.

– Mα που το ξέρεις;

– Αρβανίτης είναι! Δεν βλέπετε το κεφάλι του που είναι πίττα; Άλλωστε, όταν μια νύχτα μ’ ένα κομποσχοίνι μου τον παρεκάλεσα να μου πει για την πατρίδα του, μου παρουσιάστηκε ολοζώντανος και μου είπε: «Είμαι αρβανίτης, είμαι από την Στίκα, είμαστε και συγγενείς».

Οι πατέρες υποψιαστήκαν πως τον είχε πλανέψει ο διάβολος.

– Όταν σου ξαναπαρουσιασθεί πάλι, να κάνεις τον σταυρό σου, του είπαν. Και αν είναι ενέργεια του πονηρού, θα εξαφανισθεί αμέσως.

Ήταν όμως αργά. Ο διάβολος είχε κατακτήσει την καρδιά του Δήμου και δεν έφευγε εύκολα.

Συνέβη τότε να βρίσκεται στον Άθωνα και ένας επίσκοπος, ο Ροδοστόλου Αλέξανδρος. Του ανέφεραν για την αξιοπερίεργη περίπτωση του Δήμου και ζήτησαν την γνώμη του. Εκείνος τον είδε και κατέληξε στο συμπέρασμα πως τα οράματα προέρχονται από τον Θεό.

– Αφού ο Δήμος είναι άνθρωπος ευλαβής και ευχαριστείται στα κομποσχοίνια και στους σταυρούς, ο εμφανιζόμενος ανήκει στον Θεό.

Και ο Δήμος υπερηφανευόταν τώρα περισσότερο, γιατί και ένας δεσπότης επικύρωσε την εγκυρότητα των οραμάτων του. Αργότερα μάλιστα παρουσίασε ογκώδες βιβλίο γεμάτο υπερφυσικά μυστήρια. Αποκαλύψεις, προφητείες για το μέλλον, πόλεμοι, ερχομός του Μ. Κωνσταντίνου, σημεία και τέρατα… όλα ήταν συγκεντρωμένα εκεί.

– Μα δεν μπορεί να είναι του Θεού όλη αυτή η ιστορία! Εδώ υπάρχει σύγχυση και παραλήρημα. Τι περίεργα πράγματα είναι αυτά! έλεγαν μεταξύ τους οι πατέρες.

– Δεν ρωτάμε και τον γέροντα Δανιήλ τον Κατουνακιώτη; Αυτός θα λύσει το πρόβλημα.

Πήραν λοιπόν μαζί τους τα χειρόγραφα του Δήμου και ξεκίνησαν.

Ο γέρων Δανιήλ μόλις ανέβασε τις πρώτες σελίδες, διαπίστωσε την πραγματικότητα.

– Εδώ χορεύουν οι διαβόλοι, είπε.

Συνέταξε ένα σχετικό κείμενο, με αγιογραφικά και πατερικά χωρία και επιχειρήματα, και το έστειλε στο Βατοπέδι. Δεν υπήρχε πια η ελάχιστη αμφιβολία για την πλάνη. Όταν όμως πληροφορήθηκε ο Δήμος την απάντηση, έγινε έξαλλος. Αγριεμένος φώναζε:

– Ορέ, ορέ ντεσπότης τόπε, ορέ πριφτ!!!

Δηλαδή, αφού ένας δεσπότης, αφού τόσοι ιερείς παραδέχθηκαν ότι είναι από τον Θεό, πως τόλμησε αυτός να τα αρνηθεί;

Ο γέρων Δανιήλ δεν αρκέσθηκε στην διάγνωση μόνο, αλλά η αγάπη του τον οδήγησε σε προσευχή. Και το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσουν οι αποκαλύψεις.

Αργότερα κατόρθωσαν οι πατέρες να φέρουν τον Δήμο στα Κατουνάκια. Ο γέρων Δανιήλ τον δέχθηκε με αγάπη. Όταν όμως άρχισε να του αποδεικνύει ότι ο δήθεν όσιος Ευδόκιμος, που έβλεπε, ήταν καμουφλαρισμένος διάβολος, δεν άντεξε στο φως της αληθείας. Πετάχτηκε ορθός και οργισμένος φώναζε:

– Ορέ, ορέ ντεσπότης τόπε, ορέ, ορέ πριφτ!

Ωστόσο αναγκάσθηκε από τα πράγματα να βρει τον σωστό δρόμο, γιατί ο διάβολος από τότε που αποκαλύφθηκε, δεν έκανε πλέον την εμφάνισή του. Οι πατέρες όλοι πείσθηκαν πλέον για την πλάνη και ο ίδιος ο Ροδοστόλου έστειλε συγχαρητήρια στον διακριτικό ησυχαστή για την επιτυχία του.

 

Από το βιβλίο: ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΡΙΣΜΑΤΟΥΧΟΙ. Τόμος πρώτος. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2008, σελ. 48.

 

 

 

 

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΔΑΝΙΗΛ (ΟΣΙΟ ΔΑΝΙΗΛ ΤΟΝ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗ) ΠΕΡΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ Διεύθυνση ἐκκλ. Ριζαρείου Σχολῆς Μάρτιος 1903

 

Ὁσιώτατε ἐν Χριστῷ Πατέρα Δανιήλ, ἀσπάζομαι ἀδελφικὰ τὴν ἀγάπη σας.
Λαμβάνοντας τὴ σεβαστὴ ἐπιστολή σας, μὲ πολλὴ λύπη διάβασα γιὰ τὴ θλίψη ποὺ σᾶς βρῆκε καὶ διατάραξε τὴν ψυχική σας γαλήνη. Πράγματι εἶναι θλιβερὸ αὐτὸ ποὺ συνέβη, ἀλλὰ γνωρίζουμε ὅτι γι’ αὐτοὺς ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, τὰ πάντα συνεργοῦν πρὸς τὸ ἀγαθό. Ἡ ἀλήθεια τοῦ ἀποστολικοῦ αὐτοῦ λόγου εἶναι ὅμοια μὲ τὴ χάρη ποὺ ἐνέπνευσε τὸν ἀπόστολο Παῦλο, ἡ ὁποία ὡς θεῖος καὶ σοφὸς λόγος ἔχει πλῆρες καὶ ἀπόλυτο κύρος. Ἔχοντας ἐμπιστοσύνηστὴ θεία ἀγάπη, πιστεύω ὅτι μπορείτε νὰ ἀποκομίσετε πολλή ὠφέλεια ἀπὸ τὴν δοκιμασία ποὺ σας βρήκε.
Γνωρίζει καλῶς ἡ δική σας ὁσιοτάτη ἀγάπη ὅτι οἱ δοκιμασίες ὁδηγοῦν σὲ τελειότητα. Ἄνθρωπος ποὺ δὲν δοκιμάζεται, δὲν εὐδοκιμεῖ. Ἄνθρωπος ποὺ δὲν δοκιμάζεται, δὲν ὑψώνεται πάνω ἀπὸ τὸ γήινο ἔδαφος, ἐκεῖ ὅπου στηρίζεται ἡ κλίμακα τῶν ἀρετῶν ποὺ φτάνει μέχρι τὸν οὐρανό. Οἱ δοκιμασίες σὲ ὅσους ἀγαποῦν τὸν Θεό, ἀποβαίνουν παιδαγωγίες ποὺ ἐκπαιδεύουν τὴν ψυχὴ στὴν ἀγάπη πρὸς τὴν φιλοσοφία, στὴν ἀγάπη πρὸς τὴν ἀλήθεια. Ὁ χριστιανισμὸς χειραγωγεῖ πρὸς τὴν ἀληθινὴ φιλοσοφία, γιὰ τὴν ὁποία ὁ χριστιανὸς θὰ ‘πρεπε νὰ ἀγωνίζεται, καθότι ὁ ἀφιλοσόφητος, αὐτὸς δηλαδὴ ποὺ δὲν ἔχει ἀγάπη πρὸς τὴν ἀλήθεια, δὲν φτάνει στὸ μέτρο τῆς τελειότητας στὸ ὁποῖο ὀφείλει νὰ φτάσει. Ἄν ὅλοι οἱ χριστιανοὶ ἔχουν ὑποχρέωση νὰ γίνουν φίλοι τῆς θείας γνώσης, ὥστε νὰ ἀποβοῦν τέλειοι σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου, πόσω μᾶλλον ὅσοι τὴν ἀγάπησαν καὶ ἀφοσιώθηκαν σ’ αὐτήν. Ἐάν, λοιπόν, οἱ δοκιμασίες εἶναι παιδαγωγοὶ πρὸς τὴν φιλοσοφία, ἡ δὲ φιλοσοφία προάγει στὴ χριστιανική τελειότητα, συμπεραίνουμε ὅτι εἶναι ἀναγκαῖες οἱ δοκιμασίες.
Οἱ δοκιμασίες ποὺ παιδαγωγοῦν στὴ φιλοσοφία, παιδαγωγοῦν καὶ στὴν ὑπομονή, ἐπειδὴ ἡ ὑπομονὴ εἶναι ἐκ φύσεως ἀδελφὴ τῆς φιλοσοφίας. Γι᾿ αὐτό, κανεὶς ἀληθινός φιλόσοφος δὲν εἶναι ἀνυπόμονος, οὔτε ὁ ἀνυπόμονος μπορεῖ νὰ γίνει φιλόσοφος. Οι δοκιμασίες πράγματι δοκιμάζουν τὸν θεμέλιο λίθο τῶν ἀρετῶν, ποὺ εἶναι ἡ ὑπομονή. Ἡ ὑπομονὴ εἶναι αὐτὴ ποὺ μᾶς εἰσάγει στὴ σωτηρία. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὁ χριστιανὸς ποὺ ἀγαπᾶ τὴν ἀλήθεια, ὄχι μόνο δὲν ἀποθαρρύνεται, ἀλλὰ ἔχει θάρρος, ὑπομένει καὶ χαίρεται. Ὄντως χαίρεται ἀληθινὰ καθὼς διαπιστώνουμε στὸν Ἀπόστολο ὅτι «καυχᾶται ἐν ταῖς θλίψεσιν» κατανοώντας «ὅτι ἡ θλίψη κατορθώνει τὴν ὑπομονή, ἡ ὑπομονὴ τὴν δοκιμασία, ἡ δοκιμασία τὴν ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπίδα δὲν ντροπιάζει, ἀφοῦ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ διαχέεται μέσα στὴν καρδιά του».
Οἱ δοκιμασίες, καθὼς ἄριστα γνωρίζεις, ἀκόλουθε τῆς ἀληθινῆς φιλοσοφίας, γίνονται κατὰ θεία οἰκονομία, θεία θέληση καὶ εὐδοκία, ὥστε νὰ ἀφυπνιστεῖ ὁ νοῦς μας καὶ νὰ κατανοήσει τελειότερα τὸ μυστήριο ποὺ μᾶς περιβάλλει. Ὁ ἄνθρωπος, ἂν δὲν δοκιμαζόταν, θὰ ἀγνοοῦσε ποιὰ εἶναι ἡ ἀλήθεια. Οἱ δοκιμασίες μαρτυροῦν ἀναμφισβήτητα τὴν ἀγάπη καὶ τὴν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο. Ὡς ἐκ τούτου, ὀφείλει καὶ αὐτὸς νὰ εὐχαριστεῖ γιὰ ὅλα. Τὸ νὰ ὑφίσταται δοκιμασίες ὁ ἄνθρωπος, εἶναι ἀπαραίτητο· τὸ ἀπαιτεῖ ἡ ἀδυναμία του νὰ τελειοποιηθεῖ. Οἱ δοκιμασίες διευρύνουν τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ τρόπου σκέψεως, αὐτῶν ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, πρὸς τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας καὶ τοὺς καθιστοῦν ἀκτινοβόλους καὶ ἱκανοὺς νὰ βλέπουν ὄχι μόνο τὰ κοντινά, ἀλλὰ καὶ τὰ μέλλοντα· καὶ τὸν νοῦ ἱκανὸ νὰ ἀντιλαμβάνεται ὄχι μόνο τὰ καταληπτὰ ἀλλὰ νὰ κατανοεῖ καὶ τὰ ὑπεράνω αὐτῶν. Ὄχι μόνο νὰ τὰ ἀντιλαμβάνεται, ἀλλὰ καὶ νὰ τὰ κατανοεῖ σὲ βάθος, γιατί στὴν τελειότητα ἀνευρίσκεται ἡ ὁλοκληρωμένη γνώση. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἡ δοκιμασία ἐπιφέρει τὴν τελειότητα, ἐπιφέρει καὶ τὴν ὁλοκληρωμένη γνώση. Μάλιστα, ή τελευταία προηγεῖται τῆς τελειότητας. Ἔτσι διαπιστώνουμε, ὅτι εἶναι ἀναγκαῖο νὰ δοκιμαζόμαστε, ὥστε νὰ τελειοποιηθοῦμε.
Αὐτὸ καθίσταται ἀναγκαῖο, ὄχι μόνο γιὰ τὸ ὅτι ἀφοῦ γεννηθήκαμε κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ, ἔχουμε ὑποχρέωση νὰ ἀπο βοῦμε καὶ καθ’ ὁμοίωση, ἀλλὰ καὶ γιατί φέρουμε τὰ ἀποτελέσματα τῆς προγονικῆς κληρονομιᾶς ποὺ ἐπέδρασαν στὶς ψυχικές μας δυνάμεις καὶ τὶς ἐξασθένησαν, ἔτσι ὥστε νὰ ἔχει ἀνάγκη ἡ ψυχὴ ἀπὸ παρακίνηση, ποὺ θὰ τὴν ἀφυπνί ζει, καὶ ἀπὸ οὐράνιο φῶς, ποὺ θὰ τῆς καθαρίζει τὸν νοῦ. Εάν, καθὼς γνωρίζετε, τελειοποίηση εἶναι τὸ νὰ μοιάσουμε στὸν Θεό, ἐφόσον πλασθήκαμε κατ’ εἰκόνα Του, τότε αὐτὴ βρίσκεται στὴν κορυφαία βαθμίδα τῆς πνευματικῆς καὶ ἐκτεινόμενης μέχρι τὸν οὐρανὸ κλίμακας, τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος ἔχει ὑποχρέωση νὰ ἀνέβει τὶς βαθμίδες. Παράλληλα, αὐτὸς βρίσκεται ἐπιρρεπὴς πρὸς τὰ γήινα, ἐξαιτίας τῆς κληρονομικότητας. Ἀπὸ αὐτά, λοιπόν, ἀναρωτιώμαστε πόσες δοκιμασίες ἔχει ἀνάγκη νὰ βιώσει, ὥστε νὰ μάθει νὰ ἀντιστέκεται σθεναρὰ καὶ σταθερά, βαδίζοντας τὸν ἀνηφορικό δρόμο, ἕως ὅτου φθάσει στὸ ποθητὸ τέρμα, πρὸς τὸ ὁποῖο κατευθύνεται καὶ τὸ ὁποῖο τόσο πολὺ λαχταράει ή καρδιά του;
Ἀδελφέ μου ἐν Χριστῷ, ἡ δοκιμασία τὴν ὁποία ὑπέστης, σίγουρα κατὰ θεία οἰκονομία, σοῦ προσέφερε μεγάλη πνευματικὴ ὠφέλεια. Ἀντλώντας δὲ τὴν πληροφορία μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά μου, σοῦ λέω ὅτι ἀπὸ σήμερα εἶσαι τελειότέρος ἀπ᾿ ὅσο ἤσουν προηγουμένως. Ὁπότε σὲ παρακαλῶ πάψε νὰ θλίβεσαι καὶ δόξασε τὸν Κύριο ποὺ σὲ ἐλέησε.
Τοὺς τόμους τοῦ Χρυσοστόμου σοῦ τοὺς στέλνω μὲ τὴ φορτωτική’. Σημεῖα Δ.Α., μέσα σὲ κιβώτιο «πρὸς τὴν Δάφνη» στὸ ὄνομά σας.
Σᾶς ἀσπάζομαι μὲ τὸν ἐν Χριστῷ ἀδελφικό ἀσπασμό, καθὼς καὶ τὴν ἀδελφότητά σας. Παρακαλῶ νὰ μνημονεύετε καὶ ἐμᾶς στὶς προσευχές σας.
Παραμένω μὲ ἀγάπη ὁ ἐν Χριστῷ ἀδελφός σας.
+Ο Πενταπόλεως Νεκτάριος
 
ΣτΕ. Ὁ ἁγιορείτης Γέροντας είχε εξαπατηθεῖ ἀπὸ κάποιον ὁ ὁποῖος παρουσιάστηκε σαν ἐκδότης Χρυσοστομικῶν ἔργων καὶ ζήτησε προκαταβολικά αρκετά χρήματα, τὰ ὁποῖα ὁ π. Δανιὴλ ἀναγκάστηκε νὰ δανειστεῖ ἀπὸ τὴν λαύρα. Ὅταν ἀνακάλυψε τὴν ἀπάτη, ἔγραψε στὸν ἅγιο Νεκτάριο τα σχετικά, με σκοπό να βρεί ανακούφι ση στὴ θλίψη του. Το σπουδαῖο εἶναι ὅτι ὁ ἅγιος Νεκτάριος έφτιαξε ἀμέσως ἕνα μεγάλο δέμα με 14 ογκώδεις τόμους τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκδόσεων Ἑνετίας, τοὺς ὁποίους κατεῖχε ὁ ἴδιος καὶ τοὺς ἔστειλε ὡς δῶρα στὰ Κατουνάκια.
 
Από το βιβλίο: «Γράμματα από έναν Άγιο» Κείμενα αυτογνωσίας Αγίου Νεκταρίου Πανταπόλεως
https://megalipanagiathivon.gr/

Όσιος Δανιήλ ο Κατουνακιώτης

Ο Όσιος Δανιήλ ο Κατουνακιώτης γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1844 μ.Χ., μεγάλωσε σε πολύτεκνη οικογένεια ευλαβών γονέων και ήτο ο μικρότερος υιός φέρων το όνομα Δημήτριος. Ήταν αριστούχος απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης. Από τα 19 του έτη είχε τον ευλαβή πόθο να αφιερωθεί στον μοναχισμό. Στην αρχή μετά από τη συμβουλή του αγιοταφίτου πνευματικού του επεσκέφθη διάφορα μοναστήρια στην Πελοπόννησο και στα νησιά, όπως την Ύδρα, την Τήνο την Πάρο και την Ικαρία, όπου και γνώρισε φημισμένους αγίους γέροντες. Στην Πάρο γνώρισε και συνδέθηκε πνευματικά με τον όσιο Αρσένιο της Πάρου, ο οποίος του συνέστησε να μεταβεί στο Περιβόλι της Παναγίας και συγκεκριμένα στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος, όπου εκείνη την εποχή ήκμαζε ως κοινόβιο.

Ο γέρων Δανιήλ υπακούοντας στον όσιο Αρσένιο κατευθύνθηκε προς την εν λόγω Ιερά Μονή και εκάρη μοναχός το 1866 μ.Χ. με το όνομα Δανιήλ, όπου και ανέλαβε τη διακονία του γραμματέως της Μονής. Την περίοδο που εγκαταβιούσε στην Ιερά Μονή άρχισαν οι διενέξεις των Ρώσων μοναχών, οι οποίοι εκείνη την εποχή ήταν μειοψηφία έχοντας σκοπό να εφαρμόσουν τα ρωσικά σχέδια του πανσλαβισμού και την επέκταση των Ρώσων στο Άγιον Όρος αλλά και να αναλάβουν τη διοίκηση της Ιεράς Μονής. Μετά από φιλονικίες αναγκάστηκαν οι Έλληνες μοναχοί να εγκαταλείψουν το μοναστήρι ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μοναχός Δανιήλ. Κατά την αναχώρησή του εκλήθη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο λόγω κάποιων συκοφαντιών, όπου και τιμωρήθηκε αδίκως με οριστική απομάκρυνση από την Ιερά Μονή.

Τα βήματά του τον οδήγησαν στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωακείμ (τον μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη) ο οποίος αναγνώρισε την αδικία και του πρότεινε να εγκαταβιώσει σε Μονή της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης. Έτσι, ο γέρων Δανιήλ αποφάσισε να εγκαταβιώσει στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης. Εκεί, η συνεισφορά του ήταν μεγάλη στην πνευματική ανόρθωση της Μονής με την εισαγωγή του αγιορείτικου τυπικού στις ακολουθίες, τις αγρυπνίες και τη νηστεία. Όταν ανεκλήθη η εξορία του οσίου γέροντος Δανιήλ, εκείνος επέστρεψε στο Άγιον Όρος όπου για πέντε έτη διέμενε στην Ιερά μονή Βατοπαιδίου. Εστάλη δέ από την εν λόγῳ Ιερά Μονή στη Σμύρνη για υποθέσεις του Μετοχίου της Μονής. Ο γέρων Δανιήλ παρέμεινε στη Σμύρνη εννέα μήνες, όπου ο τότε Μητροπολίτης Σμύρνης Μελέτιος διέγνωσε τα πνευματικά του χαρίσματα και του πρότεινε να τον χειροτονήσει Βοηθό Επίσκοπό του. Ο γέρων αρνήθηκε και επέστρεψε στο Άγιον Όρος, όπου το 1881 μ.Χ. θέλησε να αφιερωθεί στη ησυχία και ως τόπο ησυχίας διάλεξε την έρημο του Αγίου Όρους και συγκεκριμένα τα Κατουνάκια, όπου έκτισε μία καλύβη και η οποία απετέλεσε το θεμέλιο για το μετέπειτα Ιερό Ησυχαστήριο της Αδελφότητος των Δανιηλαίων.

Εκεί στα Κατουνάκια επεδόθη στη μελέτη της φιλοκαλίας, της προσευχής, της αυστηράς ασκήσεως και συγχρόνως ασκούσε και την τέχνη της αγιογραφίας. Σύντομα, η αρετή του συνδυασμένη με την άσκηση, την προσευχή και τη νηστεία, τη μελέτη και την πείρα του, συνέδραμε ώστε να εντοπίζει πλάνες, να διορθώνει τους πλανεμένους, να θεραπεύει δαιμονόπληκτους και να επαναφέρει πολλούς χριστιανούς στην αγιοπατερική οδό αυτών που πίστευαν περί του τρισυνθέτου ανθρώπου μακρακιστών. Ο γέρων Δανιήλ, ήδη ενώ ζούσε στη λιτή καλύβη του ψηλά στα βράχια της ερήμου των Κατουνακίων, είχε επιβληθεί στη συνείδηση των αγιορειτών πατέρων ως κανών και γνώμων ορθοδοξίας, ως το ασφαλέστερο κριτήριο για τη διάγνωση των πλανών ακόμη και σε πολλούς προχωρημένους στην πνευματική τους ζωή μοναχούς. Κατέληξε ο όσιος γέροντας να είναι ο εκφραστής της αυτοσυνειδησίας του Αγίου Όρους, υπέρμαχος της ορθοδόξου πίστεως και ζωής, όπου η γνώμη του αποτελούσε εγγύηση ορθοδοξίας. Συνέγραψε πραγματείες και εκατοντάδες επιστολές βοηθώντας αρχιερείς, ιερείς, μοναχούς, μοναχές και ευσεβείς χριστιανούς, ώστε να αντιμετωπίζουν σωστά τα πνευματικά και θεολογικά ζητήματα.

Ο γέρων Δανιήλ Κατουνακιώτης ήταν ο κατεξοχήν διακριτικός γέρων, διδάσκαλος της πνευματικής ζωής και της διακρίσεως των πνευμάτων αλλά και της διακρίσεως ανάμεσα στην αλήθεια και την πλάνη. Καταξιωμένοι γέροντες και πνευματικοί ζητούσαν συμβολές και κατευθύνσεις για την άσκηση του πνευματικού έργου, όπως ο γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος, ο γέρων Αμφιλόχιος Μακρής. Ιδιαιτέρα ήταν η σχέση του με τον Άγιον Νεκτάριον, Επίσκοπον Πενταπόλεως , τον οποίο ο γέρων βοήθησε με επιστολές του σε πνευματικά θέματα αλλά και με τον Σκιαθίτη λογοτέχνη Αλέξανδρο Μωραϊτίδη, μετέπειτα μοναχόν Ανδρόνικον. Επίσης, ο γέρων Δανιήλ συνέβαλε κομβικά, θα λέγαμε, στη συνάντησή του με τον νεαρό Φραγκίσκο Κόττη, τον μετέπειτα μεγάλο ησυχαστή της ερήμου μοναχό γέροντα Ιωσήφ Ησυχαστή, στον οποίο έδωσε κατευθύνσεις για τα πρώτα βήματα στη μοναχική του ζωή και πνευματική πορεία μαζί με τον συνασκητή του μοναχό Αρσένιο Σπηλαιώτη. Ο γέρων τους έβαλε φραγμό στον χωρίς επίγνωση ασκητικό νεανικό ζήλο, τον οποίο ποθούσαν και γι΄αυτό τους συνέστησε να υποταχθούν και να κάνουν υπακοή πρώτα σε κάποιο γέροντα. Έτσι ο γέρων Δανιήλ τους προστάτεψε από επικίνδυνες ατραπούς για την μετέπειτα πνευματική τους πορεία και προκοπή.

Ο γέρων Δανιήλ, πραγματικά με την οσιακή του βιοτή κατέστη καθοδηγητής, ιατρός και απελευθερωτής πασχόντων, δαιμονισμένων, πλανεμένων, προβληματισμένων και ταλαιπωρημένων ανθρώπων, ο οποίος ακούραστος νύχτες ολόκληρες αγρυπνούσε και έγραφε μελέτες και επιστολές προς φωτισμόν και στηριγμόν των ευσεβών ορθοδόξων αδελφών του. Χαρακτηριστικό του οσίου γέροντος Δανιήλ ήταν η ένθερμη Θεοτοκοφιλία του, η αγάπη του προς την Κυρά του Όρους, προς την Υπεραγία Θεοτόκο. Γι΄ αυτό και η μεγαλύτερη ευτυχία της ζωής του ήταν όταν αναχωρούσε από τα επίγεια στα ουράνια την ημέρα των γενεθλίων της Θεοτόκου, μετά την προσέλευσή του στη Θεία Κοινωνία, την 8ην Σεπτεμβρίου 1929 μ.Χ. Η είδηση της οσιακής κοίμησεως του γέροντος έφερε αμέσως και το μεγάλο κενό που άφηνε πίσω του. Η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας, στο συλλυπητήριο γράμμα της προς την Αδελφότητα των Δανιηλαίων έγραφε: «Η απώλεια του αειμνήστου Γέροντος Δανιήλ δεν είναι απώλεια μερική, αλλά γενική του ιερού ημών τόπου και ιδία της καθ΄ ημάς Ιεράς Μονής, ης απετέλει σέμνωμα και κόσμημα της περιοχής της. Εν τω προσώπω του μάκαρος Δανιήλ το Άγιον Όρος απώλεσε την τελευταίαν φυσιογνωμίαν οσιακήν της συγχρόνου Αγιορείτικης γενεάς».

Ο Γέρων Ευλόγιος Κουρίλας ο Λαυριώτης (1880 – 1961 μ.Χ.), μετέπειτα Μητροπολίτης Κορυτσάς (1937 – 1939 μ.Χ.) και Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1942 – 1949 μ.Χ.), στη συλλυπητήρια επιστολή του (22 Σεπτεμβρίου 1929 μ.Χ.) προς τους Δανιηλαίους για την εκδημία του Γέροντος Δανιήλ, έγραφε μεταξύ άλλων: «Ὁ θάνατος αὐτοῦ ἀφίησιν ἀνεκπλήρωτον κενόν εἰς τήν σύστασιν τοῦ συγχρόνου ἀσκητισμοῦ. Δέν βλέπω ἐκεῖ πέριξ ἄλλον Δανιήλ καί τοῦτο μέ τρομάζει! Πάντες διασχίζοντες τά ἀπρόσιτα ἐκεῖνα μέρη εὕρισκον ὄασιν ἐν τοῖς Κατουνακίοις καί ᾐσθάνοντο ἀνακούφισιν τῶν κόπων ἐκ τῆς μετ’ αὐτοῦ συναναστροφῆς, τώρα ἀπωλέσαμεν καί τήν παρηγορίαν ταύτην!».

Πραγματικά, ο όσιος πατήρ ημών Δανιήλ Κατουνακιώτης με την οσιακή βιοτή του απετέλεσε αναμφισβήτητα για τους λόγους και τα έργα του σοφόν καθοδηγόν, φωτισμένον και διακριτικόν, πλήρη πνευματικών χαρισμάτων.

Είναι πολύ κοντά ο Κύριος σε όλους όσοι τον επικαλούνται… Infodesk

Είναι πολύ κοντά ο Κύριος σε όλους όσοι τον επικαλούνται

Είναι πολύ κοντά ο Κύριος σε όλους όσοι τον επικαλούνται. Όσοι τον επικαλούνται με ειλικρίνεια και αγνά ελατήρια. (Ψαλμ. ρμδ 18)

Άγιο Πνεύμα: Πρόσωπο ή δύναμη; Εδάφια που δείχνουν ότι είναι Πρόσωπο

1. Δεν είναι "η δύναμη τού Θεού" 2. Επιχειρήματα κατά προσώπου 3. Το Άγιο Πνεύμα είναι Πρόσωπο

Η συνέχεια στο 2ο Mέρος

Κάποιες ακραίες Προτεσταντικές αιρέσεις όπως η οργάνωση τής Σκοπιάς, διαστρέφει συστηματικά όλα σχεδόν τα Χριστιανικά δόγματα. Έτσι, είμαστε υποχρεωμένοι να εκθέτουμε αποδείξεις ακόμα και για τις σαφείς Χριστιανικές διδασκαλίες, όπως τα περί τού Αγίου Πνεύματος. Στη συγκεκριμένη μελέτη, θα δείξουμε από την Αγία Γραφή ότι το Άγιο Πνεύμα είναι Πρόσωπο, και όχι "η ενεργός δύναμη τού Θεού" όπως κακόδοξα ισχυρίζεται η Σκοπιά, και άλλες παρόμοιες αιρέσεις.

1. Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι "η δύναμη τού Θεού"

Αν και μόνο η δήλωση τής Εκκλησίας για κάποιο δόγμα αρκεί για την αποδοχή του, υπάρχουν σαφή εδάφια που αποδεικνύουν ότι το Άγιο Πνεύμα δεν είναι η δύναμη τού Θεού, μερικά από τα οποία θα παραθέσουμε εδώ δειγματοληπτικά. Θα αρχίσουμε με το Β΄ Κορινθίους 6/ς΄ 4-7. Εκεί λέει:
"...αλλ' εν παντί συνιστώντες εαυτούς ως Θεού διάκονοι εν υπομονή πολλή εν θλίψεσιν εν ανάγκαις εν στενοχωρίαις εν πληγαίς εν φυλακαίς εν ακαταστασίαις εν κόποις εν αγρυπνίαις εν νηστείαις εν αγνότητι εν γνώσει εν μακροθυμία εν χρηστότητι εν Πνεύματι Αγίω εν αγάπη ανυποκρίτω εν λόγω αληθείας εν δυνάμει Θεού δια των όπλων της δικαιοσύνης των δεξιών και αριστερών".
Στο χωρίο αυτό παρατηρούμε ότι ο απόστολος Παύλος, σε ένα σύνολο από πολλά διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα, αναφέρει ξεχωριστά το "Άγιο Πνεύμα", από τη "δύναμη τού Θεού". Αν το Άγιο Πνεύμα ήταν η δύναμη τού Θεού, δεν θα τα ανέφερε και τα δύο, γιατί θα ήταν πλεονασμός.
Ας δούμε μερικά ακόμα παρόμοια χωρία, όπου φαίνεται ότι άλλο είναι το Άγιο Πνεύμα, και άλλη η δύναμη τού Θεού:
Ρωμαίους 15/ιε΄ 19: "εν δυνάμει σημείων και τεράτων εν δυνάμει Πνεύματος Θεού"
Εδώ φαίνεται ότι το Άγιο Πνεύμα δεν είναι δύναμη τού Θεού, αλλά ΕΧΕΙ τη δύναμη τού Θεού, δηλαδή είναι ο φορέας της. Πρόκειται για τη δύναμη ΤΟΥ Πνεύματος, και όχι για το Πνεύμα - Δύναμη.
Αντίθετα με τα παραπάνω, υπάρχουν στην Αγία Γραφή εδάφια που δείχνουν ότι ο Θεός είναι "δύναμη", και ειδικά ο Χριστός είναι η "δύναμη τού Θεού". Παρ' όλα αυτά, κανείς αιρετικός δεν τόλμησε να πει ότι ο Θεός ή ο Χριστός δεν είναι πρόσωπα! Ας δούμε δύο εδάφια:
Ψαλμός 46/μς΄ 1: "Ο Θεός είναι καταφυγή ημών και δύναμις, βοήθεια ετοιμότατη εν ταις θλίψεσι".
Α΄ Κορινθίους 1/α΄ 23,24: "Ημείς δε κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον, Ιουδαίοις μεν σκάνδαλον, Έλλησιν δε μωρίαν, αυτοίς δε τοις κλητοίς Ιουδαίοις τε και Έλλησιν, Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν".
Οι Χριστιανοί λοιπόν, κηρύττουν ότι η δύναμη τού Θεού είναι ο Χριστός, και όχι το Άγιο Πνεύμα. Και βεβαίως ο Χριστός είναι ΠΡΟΣΩΠΟ!

2. Επιχειρήματα τών αρνητών τής προσωπικότητας τού Αγίου Πνεύματος

Για να είμαστε συνεπείς, θα πρέπει να πούμε ότι οι άνθρωποι αυτοί, παρασύρονται από κάποια εδάφια τής Αγίας Γραφής τα οποία δεν κατανοούν, αλλά τα ερμηνεύουν με προχειρότητα, και χωρίς τις προϋποθέσεις τής Χριστιανικής δογματικής. Για παράδειγμα, χρησιμοποιούν εδάφια όπως αυτό που λέει: "πληρούσθε Πνεύματος Αγίου", για να πουν ότι "ένα πρόσωπο δεν μπορεί να γεμμίζει τις καρδιές όλων, ούτε είναι κάτι που δίνεται με μέτρο". Αν όμως διάβαζαν την Αγία Γραφή με περισσότερη προσοχή, θα έβλεπαν ότι αυτά που λένε, αν και ισχύουν για τα υλικά πρόσωπα, δεν ισχύουν για τα πνευματικά. Τα ίδια λόγια χρησιμοποιεί η Αγία Γραφή για τον Πατέρα και τον Υιό, για τους οποίους όμως κανείς δεν διανοήθηκε να πει ότι δεν είναι πρόσωπα:

. «...Ο ων εν τω ουρανώ» (Ιωάν. Γ: 13)

Ερμηνευτικές Αντιαιρετικές Μελέτες

Ιερά Μητρόπολη Σιδηροκάστρου

Γεωργίου Παν. Τσιμπιρίδη

 

Μέρος 2ο: Ερμηνεία τού κατά Ιωάννην Ευαγγελίου

 

32. «...Ο ων εν τω ουρανώ» (Ιωάν. Γ: 13)

Θεολογική ανάλυση τού παραδόξου εδαφίου Ιωάννης 3: 13, δια τού οποίου ο Χριστός διακηρύσσει την πανταχού παρουσία Του και άρα την Θεότητά Του.

«Και ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν ει μη ο εκ τού ουρανού καταβάς, ο υιός τού ανθρώπου, ο ων εν τω ουρανώ» (Ιωάν. 3:13) δηλ. «Και κανείς δεν ανέβηκε στον ουρανό, παρά εκείνος που κατέβηκε από τον ουρανό, ο Υιός τού ανθρώπου, ο οποίος (συγχρόνως) είναι στον ουρανό».

Εδώ ομιλεί ο Χριστός στον Νικόδημο. Αλλά πώς αυτός ο λόγος για ανάβαση και κατάβαση από τον ουρανό συνδέεται με τα προηγούμενα; Προηγουμένως ο Χριστός στον στίχ. 12 μίλησε για τα επουράνια λέγοντας στον Νικόδημο: «Πώς εάν είπω υμίν τα επουράνια πιστεύσετε;». Πώς θα πιστεύσετε, εάν σάς μιλήσω για τα επουράνια πράγματα, για τις ύψιστες και μυστηριώδεις πραγματικότητες τού ουρανού;

Τώρα με τον λόγο Του στον στίχ.13 ο Ιησούς θέλει να πει, ότι ουδείς ανέβηκε στον ουρανό για να γνωρίσει τα επουράνια πράγματα και να τα γνωστοποιήσει στους ανθρώπους. Μόνον Αυτός ανέβηκε στον ουρανό και γνωρίζει, και κατέβηκε στη γη και είναι αρμόδιος να φανερώσει τις ουράνιες πραγματικότητες στην ανθρωπότητα.

Όπως στο κεφ.1:18 η έκφραση «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» σημαίνει, ότι ουδέποτε είδε κάποιος τον Θεό, ούτε άνθρωπος, αλλά ούτε και άγγελος, έτσι και εδώ η έκφραση «ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανό» σημαίνει, ότι ουδέποτε κάποιος ανέβηκε στον ουρανό, ούτε άνθρωπος, αλλά ούτε και άγγελος.

Οπότε μήπως δικαίως ισχυρίζονται οι θνητοψυχίτες Μάρτυρες τού Ιεχωβά, ότι κακώς εμείς οι Ορθόδοξοι πιστεύουμε ότι οι ψυχές ή πνεύματα πάνε στον ουρανό εφόσον ο ίδιος ο Χριστός εδώ βεβαιώνει, ότι ουδέποτε κάποιος ανέβηκε στον ουρανό; Όχι βεβαίως, δεν έχουν δίκιο, διότι η λέξη «ουρανός» εδώ σημαίνει την ανωτάτη, την υψίστη σφαίρα, τη σφαίρα τής Θεότητος, δηλαδή το χώρο όπου κατοικεί ο Ύψιστος!

Αυτή την έννοια η λέξη «ουρανός» έχει και στο κεφ.6:32-33: «Αμήν αμήν λέγω υμίν, ου Μωυσής δέδωκεν υμίν τον άρτον εκ τού ουρανού, αλλ’ ο Πατήρ Μου δίδωσιν υμίν τον άρτον εκ τού ουρανού τον αληθινόν. Ο γαρ άρτος τού Θεού εστιν ο καταβαίνων εκ τού ουρανού και ζωήν διδούς τω κόσμω» δηλαδή:

«Αληθινά αληθινά σάς λέγω, δεν σάς έδωσε ο Μωυσής τον άρτο από τον ουρανό, αλλά ο Πατέρας Μου σάς δίνει τον αληθινό άρτο από τον ουρανό. Ναι, ο άρτος τού Θεού είναι εκείνος που κατεβαίνει από τον ουρανό και δίνει ζωή στον κόσμο».

Σύμφωνα με αυτά τα λόγια τού Χριστού από τον ουρανό, τον ουρανό ως την ανωτάτη σφαίρα, ήλθε ο πνευματικός άρτος, ο Χριστός. Το μάννα που έπεσε στην έρημο την εποχή τού Μωυσέως, ήλθε από κατώτατο ουρανό, από κατώτερη σφαίρα.